« وَ لاُضِلَّنَّـهُمْ وَلاُمْنِّیَنـَّهُمْ وَ لآمُرَنـَّهُمْ فَلْیُبَـتِّکُنَّ  آذانَ الأنـْعامِ

 وَلآمُرَنـَّهُمْ فَلْیُغَیِّرُنَّ خَلْقَ اللهِ »« سورة نساء ، آیة 119 »  

      هرآینه گمراه می‌کنم عده‌ای از مردم را و آنها را بطول أمل و آرزوهای دور و دراز می‌اندازم و امر می‌کنم که گوشهای حیوانات را بِبُرند  و آنان را امر می‌کنم که آفرینش و خلقت خدا را تغییر دهند .

          در این آیه شیطان وعده داده است ،که بوسائل مختلفی مردم را گمراه نماید و از جمله گفته است که آنها را اغوا نموده و به معصیتی راهنمائی کنم که خلقت خدا را تغییر داده و به میل خود در هیئت طبیعی تصرف نمایند و تردیدی نیست که تراشیدن ریش تغییری است در آفرینش خدائی و طبق این آیه این فرمان و دستور شیطان است .

امیرالمومنین علی بن ابی طالب علیه السلام قال : قال رسول الله ( صلی الله علیه و آله و سلم ) :

" حلق اللحیه من المثله و من مثل فعلیه لعنة الله " .

یعنی : تراشیدن ریش از مصادیق مثله است و هر کسی مثله کند لعنت خدا بر او باد .

>مستدرک الوسایل (آداب حمام و التظین ) .<

( مثله عبارت است از قطع کردن عضو کسی مثل بریدن بینی یا گوش . ) 

** باب آنچه در دیه ریش است هر گاه تراشیده شود****

((ان علیا (ع) قضی فی اللحیه اذا حلقت فلم تنبت بالدیه کاملهفاذا نبتت فثلث الدیه ))
 5332- در روایت سکونى از امام صادق علیه السّلام آمده است که امیر مؤمنان علیه السّلام در مورد ریش که اگر تراشیده شود چنان که دیگر نروید دیه کامل حکم فرمود، و چنانچه بروید یک سوّم دیه. (1)

 (1)من لا یحضره الفقیه-ترجمه غفارى، ج‏5، ص: 542

----------------------------------
ماده 368 - قانون مجازات اسلامی: هرگاه کسی موی سر یا صورت مردی را طوری ببردکه دیگر نروید عهده دار دیه کامل خواهد بود و اگر دوباره بروید نسبت به موی سرضامن ارش است ونسبت به ریش ثلث دیه کامل را عهده دارخواهد بود . (2)

(2)باب نهم - دیه اعضاء -فصل اول - دیه مو قانون مجازات اسلامی

لازم به ذکر است که حرمت تراشیدن ریش و از بین بردن ریش , فرقی ندارد بین این که خود شخص باعث از بین بردن ریش خود شود یا باعث شخص دیگری باشد ( کسی که خودش باعث از بین رفتن ریش خود می شود دیه ی آن را باید به ورثه ی خود بدهد ) و نیز فرقی نمی کند که از بین رفتن ریش به وسیله ی چیدن یا نوره یا تییغ یا ماشین و ... باشد , بلکه منظور از بین بردن ریش است به طوری که غرفاً بگویند فلانی ریش ندارد .

تعریف دیه : مالی است که با انجام جنایت بر نفس و اعضای انسان , بر جانی شرعاً لازم می شود .

آنچه از روایات بر می آید زایل کردن موی صورت مجازات و دیه ای دارد که دراینجا ذکر می گردد. 

دیه ی موی صورت :

دیه ی موی صورت که دیگر نروید , دیه ی کامل انسان است , و اگر قسمتی بروید و قسمتی نروید , بالنسبه می باشد و اگر دوباره بروید , جانی باید ثلث دیه ی کامل را بپردازد .

دیه ی کامل یک انسان یکی از موارد ذیل می باشد :

1-     یکصد شتر سالم و بدون عیب که خیلی لاغز نباشد .

2-     دویست گاو سالم و بدون عیب که خیلی لاغر نباشد .

3-     یک هزار گوسفند سالم و بدون عیب که خیلی لاغر نباشد .

4-     دویست دست لباس سالم از حله های یمنیی .

5-     یک هزار دینار مسکوک سالم و غیر مغشوش که هر دینار , یک مثقال شرعی به وزن هجده نخود است , ییعنی 3.515 گرم طلای مسکوک .

6-     ده هزار درهم مسکوک سالم و غیر مغشوش که هر درهم به وززن 12.6 نخود نقره می باشد .

البته پرداخت هر یک از موارد ششگانه به تراضی طرفین یا نعذر همه ی آنها اشکال ندارد و جانی باید نوعیی را انتخاب کند که قدرت بر تسلیم داشته باشد . و نمی توان جانی را مجبور کرد که قیمت آن را بپردازد و همچنین مجنیی علیه را نمی توان مجبور کرد که قیمت یکی از انواع دیه را بگیرد مگر به حکم و تشخیص حاکم و همچنین مگر در هنگام تراضی , قیمت دیه ی مورد انتخاب پرداخت می شود .

( مقلدین به فتوای مرجع خود رجوع کنند )

بعضی گفته اند " دیه ی موی صورت " در صورتی بر جانی محقق می شود که جانی از روی قهر و ایذاء و همراه درد , موی صورت مجنی علیه را از بین ببرد و با رضایت مجنی علیه نیز نباشد تا صدق جنایت کند و بعضی دییگر گفته اند این مطلب از روایات استنباط نمی شود که حتما باید از بین بردن موی صورت با قهر و ایذاء و درد و بدون رضایت همراه باشد بلکه چون نفس عمل زشت و منکر بوده و ایجاد نقصی در بدن مرد محسوب می شود , جناییت است و سامل مردی که خود فاعل بوده , و ریش خود را می تراشد نیز می شود , لذا شارع مقدس چنین مجازات و حکمی را در دنیا وضع نموده و در آخرت نیز مجازاتی برای آن قرار داده است .

ادله فقهی حرمت تراشیدن ریش 

برای اطلاعات بیشتر : مرکز پاسخگویی به سئوالات دینی

 http://www.askdin.com/showthread.php?t=1515